Петропавл қаласында дәстүрлі садақ атудан жасөспірімдер арасындағы IV республикалық чемпионат өз бастауын алды. Бұл – ежелгі дала өнерінің жаңғырып, жас ұрпақтың бойында ұлттық рух пен жауынгерлік дәстүрді қалыптастыруға бағытталған маңызды спорттық және мәдени шара, деп хабарлайды Social Media.
Қазақстанның түкпір-түкпірінен келген 19 командадан 400-ден астам жас спортшы екі күн бойы өз шеберліктерін көрсетеді. Қатысушылардың жасы 10-нан 17 жасқа дейін. Жарыс алаңы – бұл тек сайыс орны ғана емес, сонымен қатар ұлттық мұра мен жас буынның рухани тәрбиесін ұштастыратын кеңістікке айналды.
Жарыстың басты ерекшелігі – классикалық спорттық садақтар емес, дәстүрлі қазақ садақтарының қолданылуында. Бұл – ата-бабаларымыз пайдаланған, бүгінде тарихи формасы мен техникасы сақталған қару. Мұндай садақтарда заманауи көздеуші құралдар, стабилизатор немесе лазер жоқ. Барлығы – көздің дәлдігіне, қолдың сенімділігіне және ішкі тыныштыққа байланысты.
Қатысушылардың көпшілігі – жас та болса тәжірибелі спортшылар. Олардың арасында бір жыл ғана жаттығып үлгерсе де, айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізген жас дарындар бар. Мысалы, Кирилл Елисеенков – небәрі бір жыл бұрын жаттыға бастағанына қарамастан, бірнеше мәрте жүлделі орын иеленген. «Мен бұған дейінгі жарыстарда үшінші, екінші орын алғанмын. Маған бұл спорт қатты ұнайды. Жалғастыра беремін. Ең бастысы – дәл тигізу және ешқашан тоқтамау», – дейді ол.
Полина Матвиенко да садақ атумен айналыса бастағанына бір жыл болғанымен, бұл өнерге үлкен ынта білдіріп жүр. Ол жарыстарға сенімді шығып, болашақ жеңістерге ұмтылып келеді. «Бұл өте қызықты. Баршаға ұсынамын», – деп бөлісті жас спортшы.
Чемпионат екі күнге жоспарланған. Әрбір қатысушы бес раунд бойы жарысады, әр раунд екі минутқа созылады. Осы уақыт ішінде спортшы мүмкіндігінше көп ұпай жинауы тиіс. Қатаң тәртіп, дұрыс техника және ішкі тәртіп – табыстың негізі.
Бірінші күні жарыс алаңына ең жас топ – 10-11 жастағы балалар шығады. Олар 10 метр қашықтықтан пута атты турк типті дәстүрлі нысанаға атады. Бұл нысана – дөңгелек пішінді, шығыс садақ ату мектебіне тән элемент. Кейін сахнаға 14-15 жас аралығындағы жасөспірімдер шығады. Олар үшін қазақша «қалқан» нысанасы қолданылады. Қашықтық 10 және 15 метр болып өзгеріп отырады. Бұл жас топта тактикалық шеберлік пен дәлдік ерекше маңызды.
Екінші күні жарысты 12-17 жас аралығындағы спортшылар жалғастырады. Бұл кезеңде нысаналар мен қашықтықтар алмасып отырады. Әр қатысушы үшін бұл шешуші сәт – әрбір жіберілген жебе жеңіс немесе жеңіліс әкелуі мүмкін.
Чемпионаттың қорытындысы – салтанатты марапаттау рәсімі. Жүлдегерлерге грамоталар мен ақшалай сыйлықтар табысталады. Ал жарыс барысында ең жоғары ұпай жинаған спортшы “спорт шебері” атағына ұсынылады.
Бұл чемпионат – тек спорт сайысы емес. Бұл – ұлттық мұраны сақтауға, жастардың бойында ата-баба дәстүріне деген құрметті қалыптастыруға бағытталған үлкен қадам. Дәстүрлі садақ ату – қазақ халқының жауынгерлік болмысын, ерлік рухын бейнелейтін мәдени мұра. Бүгінгі Петропавл жарысы осы рухты қайта тірілтудің тамаша үлгісі.