Солтүстік Қазақстан облысында экологиялық қауіпсіздік пен қоршаған ортаны қорғау мәселесі бүгінгі таңда аса өзекті және кешенді түрде қаралуда, деп хабарлайды Social Media.
2025 жылдың сәуірінен бастап шілде айына дейін облыс аумағында арнайы құрылған мобильді жұмыс тобы өңірдің түрлі аудандарын аралап, бірқатар экологиялық тексеру жүргізді. Бұл топтың құрамына Экология департаментінің мамандары, ішкі істер органдарының қызметкерлері мен жергілікті атқарушы билік өкілдері енген. Мұндай құрамда жұмыс істейтін мобильді топтың басты мақсаты – қоршаған ортаның ластануына жол бермеу, әсіресе қалдықтардың рұқсатсыз тасталуын дер кезінде анықтап, оған қарсы шаралар қабылдау.
Тексеру барысында анықталған 62 рұқсатсыз қоқыс тастау орны өңірдегі экологиялық тәртіптің әлсіз тұстарын тағы бір мәрте көрсетіп отыр. Әсіресе, бұл мәселе халық тығыз орналасқан елді мекендер мен қаланың шеткі аудандарында жиі кездеседі. Мұндай жағдайлар экожүйеге айтарлықтай зиян келтіріп қана қоймай, адам денсаулығына да қауіп төндіреді. Мобильді топ жинақтаған деректер тиісті органдарға жолданып, кінәлі тұлғаларды әкімшілік жауапкершілікке тарту бойынша жұмыстар жүргізіліп жатыр. Аталған бағыттағы шаралар тек жазалау емес, сонымен қатар түсіндіру мен алдын алу сипатында да жалғасуда.
Бұл жұмыс тек кездейсоқ шара емес, оны жүйелі түрде іске асыру үшін арнайы 2025-2026 жылдарға арналған Іс-шаралар жоспары қабылданған. Бұл жоспарды экология, полиция және табиғи ресурстар салаларының жергілікті құрылымдары бірігіп әзірледі және ол барлық деңгейдегі мемлекеттік органдар арасындағы өзара әрекеттестікті күшейтуді көздейді. Қоқыс тастауға байланысты құқықбұзушылықтар туралы мәліметтер алмасу тәртібі де осы жоспар аясында реттелген. Сонымен қатар, жоспарға сәйкес тұрғындар мен кәсіпкерлер арасында экологиялық тәрбие мен құқықтық жауапкершілік жайында кең көлемді ақпараттық жұмыстар жүргізілуде.
Бұл бағыттағы бастамалар тек осы жылмен шектелмейді. СҚО-да 2020 жылы бекітілген аймақтық экологиялық Жол картасы шеңберінде де ауқымды жобалар іске асырылып келеді. Аталған Жол картасы жеті негізгі бағытты қамтиды, олардың арасында атмосфераға таралатын зиянды заттарды азайту, жасыл желектерді көбейту, тұрмыстық және өндірістік қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру, су ресурстарын тиімді пайдалану, радиациялық қауіптермен күрес, жер қойнауын пайдалануға бақылау жүргізу және қоршаған ортаның жағдайын үнемі қадағалау сияқты маңызды мәселелер бар.
2025 жылға арналған осы Жол картасы аясында үш ірі бастама жүзеге асырылып жатыр. Оның біріншісі – Петропавл қаласындағы ПТЭЦ-2 жылу электр орталығында қазандық жабдықтарын жаңарту. Жылдың бірінші жартысында №1 және №4 қазандықтарда ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілген, шілде айында №6 қондырғы жоспар бойынша тоқтатылып, жөндеуге шығарылды. Сондай-ақ №3 және №11 агрегаттарда да қажетті техникалық жұмыстар қолға алынған. Бұл шаралардың нәтижесінде атмосфераға таралатын зиянды заттардың көлемі 22 тоннаға дейін азайып отыр. Бұл – өңір экологиясына оң ықпал ететін нақты көрсеткіш.
Екінші бағыт – қатты тұрмыстық қалдықтарды бөлек жинау жүйесін енгізу. Бұл бастама өңірдегі экологиялық мәдениетті қалыптастыру жолындағы маңызды қадам болып саналады. Бүгінгі таңда бұл жүйе алты ауданда (Айыртау, Аққайың, Есіл, Қызылжар, Мамлют және Тайынша) іске қосылып, кәсіпкерлердің күшімен қайталама шикізатты жинау ұйымдастырылған. Ал облыс орталығында арнайы жабдықталған жеті қабылдау пункті жұмыс істеп тұр, бұл да қалдықтардың екінші айналымға жіберілуін қамтамасыз етуде айтарлықтай рөл атқарып отыр.
Үшінші бағыт – экологиялық білім беру және ақпараттандыру жұмыстарын жандандыру. Халық арасында қоршаған ортаға деген жауапкершілікті арттыру, заңсыз қоқыс тастаудың зияны мен жазасы жайлы мәліметтерді кеңінен тарату мақсатында түрлі форматтағы ақпараттық іс-шаралар өткізіліп жатыр. Мысалы, әлеуметтік желілерде және ресми сайттарда бейнероликтер мен мақалалар жарияланып, тұрғындармен кері байланыс орнату үшін @TazaQazBot чат-боты іске қосылған. Бұл құрал азаматтардың экологиялық проблемалар туралы хабарламасын жылдам қабылдап, тиісті органдарға жеткізуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, мектеп оқушыларына арналған экосағаттар ұйымдастырылып жатыр. Сәуір және мамыр айларында Петропавл қаласындағы №27 және №40 мектептерде табиғатты қорғау мен қалдықтарды сұрыптап жинау жөнінде танымдық іс-шаралар өткізілген. 20 маусым күні «Берёзка» жазғы лагерінде «Сақтайық табиғатты!» атты экосағат өтті. Онда оқушыларға экологиялық білім берумен қатар, табиғатқа қамқорлық көрсетуге шақыратын презентациялар мен ойындар ұйымдастырылып, белсенді қатысушылар арнайы дипломдармен және естелік сыйлықтармен марапатталды.
Мұнымен қатар өңірде табиғат аясында өтетін ірі экологиялық акциялар да жалғасуда. Атап айтқанда, «Таза жағалау» және «Таза орман» шаралары сәтті ұйымдастырылды. Бұл акциялар Пёстрое көлі мен Мещан орманын қоқыстан тазалауға бағытталған. Іс-шараларға 250-ден астам ерікті мен белсенді азаматтар қатысып, 2 тоннадан астам тұрмыстық қалдық жиналды. Мұндай әрекеттер қоғамда экологиялық сананың қалыптасуына, ұрпаққа үлгі болуына, сондай-ақ табиғи ресурстарды сақтап қалуға елеулі ықпал етеді.
Облыста жүзеге асырылып жатқан бұл шаралардың барлығы қоршаған ортаны қорғау жүйесінің жүйелі түрде жолға қойылғанын көрсетеді. Экологияны сақтау – бұл тек мемлекеттік органдардың емес, әр азаматтың, әр отбасының ортақ міндеті. Табиғатты құрметтеп, оны келер ұрпаққа аман жеткізу – бүгінгі буынның тарихи жауапкершілігі.