Солтүстік Қазақстан облысында республикалық маңызы бар жолдардың жағдайын бағалау бойынша жүйелі жұмыс жалғасуда, деп хабарлайды Social Media.
2025 жылы РГП «Жол активтерінің ұлттық сапа орталығы» облыстық филиалы 1035 шақырым автожолда кең көлемді диагностика жүргізді. Тексеру кепілдік мерзіміндегі жаңа учаскелерді де, тұрақты күтімдегі жолдарды да қамтыды. Бұл соңғы жылдардағы ең ірі зерттеулердің бірі болып, жабындардың нақты жағдайын анықтауға мүмкіндік берді.
Зерттелген жолдардың 315,6 шақырымы — кепілдік учаскелер. Бұл — мердігерлер жамылғының сақталуына тікелей жауап беретін және ақауларды өз есебінен жоюға міндетті жолдар. Қалған 719,4 шақырым — тұрақты мониторинг пен дер кезінде техникалық қызмет көрсетуді талап ететін учаскелер. Дәл осы жолдар маусымдық бұзылуларға, көлденең ойықтардың пайда болуына және қарқынды трафик пен климаттық факторлар әсерінен жабысқақтық қасиеттің төмендеуіне жиі ұшырайды.
Диагностика нәтижесінде 177 шақырымда — жалпы көлемнің шамамен 17%-ында — жолдың тегістігі бойынша сындарлы көрсеткіштер анықталды. Тегістік — қозғалыс қауіпсіздігіне ықпал ететін негізгі параметрлердің бірі: жолдағы кедір-бұдырлар тежеу жолын ұзартады, көліктің тайып кету қаупін күшейтеді және техниканың тозуын жеделдетеді. Жекелеген учаскелерде басқа да ауытқулар байқалған: 80 шақырымда жабысқақтық коэффициенті қанағаттанарлықсыз, 6 шақырымда жол төсемінің негізінің әлсіздігін көрсететін төмен серпімділік модулі тіркелді, ал 38 шақырымда айқындалған терең ойықтар (колейность) байқалды.
Мамандардың айтуынша, мұндай ақауларды дер кезінде анықтау жолдардағы ауыр апатты бұзылулардың алдын алуға мүмкіндік береді және жөндеу жұмыстарын тиімді жоспарлаудың негізін қалайды. Бақылаусыз қалған ұсақ кемшіліктер қысқа мерзімде үлкен әрі шығынды мәселелерге айналуы мүмкін.
Республикалық желіден бөлек, СҚО мамандары Ғабит Мүсірепов ауданының ТКШ бөлімінің тапсырысы бойынша аудандық маңыздағы барлық 446 шақырым жолды тексерді. Қазіргі уақытта деректерді өңдеу және аналитикалық есептерді қалыптастыру жұмыстары жүріп жатыр. Бұл есептер аудандық деңгейдегі жөндеу және күтіп-ұстау шараларын жоспарлауға негіз болады.
Диагностика жылдамдығы мен дәлдігін айтарлықтай арттыруға мониторинг құралдарын жаңғырту мүмкіндік берді. ЖАҰСО цифрлық технологияларды белсенді енгізіп, жұмыс әдістерін түбегейлі өзгертті. Негізгі шешімдердің бірі — жасанды интеллектті қолданатын бағдарламалық-өлшеу кешені.
Мемлекеттік есеп инженері Еркен Абильмажиновтың айтуынша, бірнеше жыл бұрын деректерді өңдеу өте күрделі процесс болған. «Бұрын мыңдаған видеокадрларды қолмен қарап, жарықшақтарды, шұңқырларды және басқа да ақауларды тіркеуге тура келетін. Бұл көп уақыт алатын және адам қателігіне жол ашатын», — дейді ол. Оның айтуынша, SRDS бағдарламасының енгізілуі үлкен серпіліс болды: жүйе ақауларды автоматты түрде анықтап, түрлері бойынша жіктейді, өлшемі мен ұзындығын белгілейді, содан соң сандық есепті қалыптастырып, Автомобиль жолдары комитетіне жолдайды.
Мемлекеттік есеп технигі Ғалымжан Тұрғыновтың айтуынша, диагностика тек жабын ақауларын анықтаумен шектелмейді. Мамандар жолдың геометриясын тіркеп, жол белгілерінің, бағыттаушы діңгектердің, инженерлік коммуникациялардың және жол бойындағы инфрақұрылым элементтерінің жай-күйін тексеріп, трассаны паспортизациядан өткізеді. Бұл мәліметтер графикалық схемаларға түсіріліп, әр жолдың толық километрлік профилін алуға мүмкіндік береді.
2025 жылғы диагностика кепілдік жөндеулердің де, ағымдағы күтімнің де сапасын бақылауды күшейту қажеттігін көрсетті. Тегістік бойынша сындарлы көрсеткіштері бар 177 шақырым және басқа да елеулі ауытқулары бар 120 шақырымнан астам учаске өңір жолдарын жақсарту бойынша ауқымды міндеттердің бар екендігін айғақтайды. Мамандардың пікірінше, жүйелі және технологиялық жағынан жабдықталған мониторинг жол активтерінің ұзақ мерзімді сақталуын қамтамасыз етіп, жол қауіпсіздігін арттырудың негізгі шарты болып табылады.
