Солтүстік Қазақстан облысының Айыртау ауданында әйгілі Ботай қонысына деген қызығушылық қайта жанданды. Мұнда ғалымдар, зерттеушілер мен шығармашылық тұлғалардың қатысуымен халықаралық конференция өтуде деп хабарлайды Social Media.
Конференция Ботай өркениетіне, оның археологиялық табыстарына және болашақтағы зерттеу перспективаларына арналды.
Ескерткіштің ашылуы жарты ғасыр бұрынғы уақытқа созылады. Сол кезде Виктор Зайберт басқарған экспедиция ерекше неолиттік мәдениеттің іздерін алғаш рет анықтаған еді. Алғашқы қазбалардың қатысушыларының естеліктері бүгінге дейін табылған артефактілердің молдығымен таң қалдырады.
Тарих ғылымдарының кандидаты Анатолий Плешаковтың айтуынша, табылған заттар соншалықты көп болды, тіпті жылқы сүйектері, тұрмыстық заттар мен еңбек құралдарын жүк машиналарымен тасымалдаған. Табылған заттардың ішінде жебе ұштары, сызғыштар, тастан жасалған дискалар және «утюжкалар» көптеп кездеседі, ал басқа экспедицияларда тіпті бір ғана мұндай зат табылса да сенсация саналатын. Арнайы маңызға ие болған – үйлендірілген жылқы сүйектері, бұл мәдениеттің дамыған деңгейін көрсететін негізгі дәлел болды.
Ботай өркениеті адамзат тарихында маңызды із қалдырған және әлемдік ғалымдардың қызығушылығын тудыра беруде. «Ботай – Ұлы дала мәдениеті» бағдарламасы аясында мұнда әртүрлі елдерден келген суретшілер жиналып, көшпелі мәдениетке шығармашылық көзқарастарымен бөлісті. Бірінші рет Қазақстанға келген венгр суретшісі Мольнар Томас көшпенділер тарихына қызығушылық танытатынын айтып, іс-шараға қатысуды үлкен құрмет деп санағанын жеткізді. Оның көрмеге қойылған жұмысы Қазақстанның табиғат көріністері мен степ рухына толы ұлы жылқы бейнесін көрсетеді.
Қатысушылар арасында Франциядан келген археолог Джулио Бендезо-Сармиенто бар, ол Орталық Азияның ежелгі мәдениеттерін 30 жылдан астам зерттеп келеді. Тіпті аспирантура кезінде Виктор Зайбертпен танысып, алғаш рет Ботай туралы білген. Оның айтуынша, Ботай аймағы өңірдің ең бірегей археологиялық ескерткіштерінің бірі.
Ғылыми деректерге сүйенсек, ботайлықтар отырықшы өмір салтын ұстанған, тұрғын үйлер салған, аңшылықпен және балық аулаумен айналысқан. Олар дәнді дақылдарды өңдеуді және тұрмыстық заттар жасауды меңгерген. Бұл туралы мыңдаған заттар – тастан және сүйектен жасалған құралдардан бастап, керамикалық ыдыс-аяқтар мен әшекейлерге дейін хабар береді. «Ботай» қорық қызметкері Марат Макеев дәстүрлі киімде келіп, қонақтарға дән ұсақтау құрылғысын көрсетіп, тастан немесе ағаштан жасалған негіздер мен арнайы дискілер арқылы дән мен жабайы шөптен ұн қалай жасалғанын түсіндірді.
Ескерткішті ҚР Премьер-министрінің орынбасары Ермек Кошербаев және Солтүстік Қазақстан облысының әкімі Гауез Нұрмұхамбетов те тамашалады. Олар ғылыми семинарға қатысып, археологтар мен қазбаларға қатысқан студенттер зерттеулердің барысын айтып, ең қызықты табылған заттарды көрсетті. Келу бағдарламасына «Зейнеп» көпсалалы жоғары колледжінің қызметімен танысу және тарих жаңғыратын орында өткен мерекелік концерт те кірді.
